Bezieling, koffie en cake

Zaterdagvoormiddag gaan Blauw en ik wel eens iets drinken in het holistisch praatcafeetje Baziel. Daar werkt Ka met haar man en lieftallige diensters. Een locatie waar Blauw nog ooit over twijfelde om er zelf een koffiecafeetje te beginnen. Omdat ze de moeite en het plezier ervan op dat moment niet combineerbaar zag, had ze de sprong niet gewaagd. Andere dingen lagen nog op haar weg. Ka nam de sprong wel. Ze doet dit nu op haar manier en haar tempo met de uren die voor haar passen. Ze bakt er zelf taarten en combineert het met coachend advies aan mensen die ervoor open staan. 

 

 

 

Op zo'n zaterdag zag ik dat er wat spanning zat bij haar en dat was ongewoon. Het was niet druk, dus een rustig gesprek kon nog wel. Eerst met haar man, daarna kwam zij erbij. Ik trachtte een aantal zaken in de juiste context te plaatsen. We voelden elkaar aan en al snel ging het over een ander stuk en over de time-out die ik noodgedwongen had ingezet.

Ze zei hierbij enkele interessante dingen die me bijbleven. Onder andere over mijn rol als leider:

Als leider ben je een soort voorbeeld, als je dingen anders aanpakt dan voorheen en de groep is nog in een “trauma” van wat daarvoor gebeurde, blokkeert die groep nog. Dan kan niet iedereen volgen, zeker als je zelf nog ergens met een blokkade zit. Je zit dan in een systeem dat nog uit een trauma moet komen: alle veranderingen, wissels, andere leiderschapsstijlen, fusies, besparingen noem maar op. Dan is het belangrijk dat jij als leider je kwetsbaar kan opstellen en ook je eigen blokkade onder ogen durft zien.

Ik beaamde haar advies en vulde aan met het idee dat je er dan ook best ruimte voor creëert om het in beweging te krijgen, op een menselijke en authentieke manier.

Juist, gaf Ka aan, en pas als je zelf in beweging geraakt, ga je ook zien dat anderen binnen dat systeem in beweging komen. E-motie* is trouwens ook energie dat in beweging zet, ook al is het boosheid of iets anders, sprak ze wijs.

En ik? Ik ben op de werkvloer een soort regisseur die graag dingen in beweging ziet en als het niet beweegt, wel duwt en trekt tot het in beweging komt, maar daarbij zichzelf durft forceren. De manier waarop, is eigen aan mij.   

Ik ben geen autoritair soort leider die met zijn wetboek en wijsvinger boven op de regels aan tafel zit of erger nog met een toverstaf zwaait alsof hij alwetend is en alles wel oplost wat op de tafel belandt. Neen. Een organisatie is voor mij een systeem dat pas echt kan groeien als men er samen aan werkt, waarbij er niet een “afhankelijk van” is, maar onafhankelijkheid gestimuleerd wordt. Waar de groep ideeën deelt en iedereen verantwoordelijkheid neemt vanuit hun eigenheid, de teamleiders zoeken dan naar mogelijkheden om deze samen te kunnen verwezenlijken vanuit een gedragen visie. Maar goed, nu verval ik in managementstaal; democratie in clichés waarin alles makkelijk verpakt wordt. Het uitvoeren is nog iets anders.

 

 

Voor mij is de essentie dat je pas dingen kan veranderen, als je dat wat blokkeert - eerst bij jezelf aanpakt en dan vanuit die kwetsbaarheid verder durft gaan. Zo heeft ieder een queeste en kan je enkel af en toe een richting aanwijzen, want het is de persoon zelf die de eigen mythe moet vinden, koesteren en als het nodig is doorprikken, om zo aan een nieuw en beter verhaal te beginnen.

 

Tot slot raakte ze een erg persoonlijk stuk aan. Het soort leider dat ik tot nu was: diegene die voor iedereen steeds weer wil zorgen en alle zorgen op zich draagt, in het vakjargon spreekt men van een sociaal perfectionisme. Niet expliciet bij me, maar al zeker (on)bewust.

Vaak komt dat ergens vanuit de kindertijd. Doordat je alles maar wilde oplossen zodat je op die manier liefde zou krijgen. Gaf Ka aan. En ja, net zoals bij iedereen, zijn er vanuit de kindertijd wel enige elementen waarin ook ik patronen heb opgebouwd, uit zelfbehoud. Als kind van gescheiden ouders met een vader die wegbleef en oudste van de kinderen nadat mijn moeder hertrouwde, had ik wel degelijk een drang om steeds weer goed te willen doen en te zorgen dat de dingen gelijmd werden, ook als er eens ruzie was tussen mijn nieuwe vader en mijn moeder of tussen mijn veel jongere broertje en zusje. Ik was er om hen te beschermen en tegelijk mezelf. Dat eerste lukte zeker niet, zij hadden en hebben hun weg te gaan. Daarin moest en wil ik leren loslaten.

 

Ook in leiderschap, is het belangrijk eerst aan jezelf te werken, je eigen kwetsbaarheid onder ogen te durven zien en van daaruit duidelijk af te bakenen. Pas dan ben je op weg naar authentiek leiderschap.

Het waren sterke gedachten op een zaterdagochtend die zich voordeden na een liefdevol gesprek met empathische mensen. Of dit allemaal juiste inzichten zijn, zal later nog moeten blijken. Het werd tijd voor een nieuwe koffie en een groot stuk versgebakken taart.

 

 

 

* Emotie komt van het Latijnse woord e-movere, dat verwijst naar beweging.
 (bron: Emoties: een strakke beheersing of een soepel beheer? Kristof Stappers
 Tijdschrift Klinische Psychologie, 2020, 50(2), 124-133)